Cái xuân cái tuổi nó đuổi nhau đi. Tuổi tác và năm tháng luôn là kẻ thù của sắc đẹp và sức khỏe. Với tất cả sự nhạy cảm của tạo hóa ban tặng, chị em phụ nữ luôn cảm nhận sự thay đổi này nhanh nhạy hơn ai hết.
Đoạn trường ai có qua cầu mới hay
Bước vào tuổi trung niên, hầu hết chị em bắt đầu có những “đổi thay” ngoài ý muốn, đó chính là những dấu hiệu báo cho biết chị em đang bước vào thời kỳ tiền mãn kinh, những thay đổi về tâm sinh lý và gánh nặng của công việc, gia đình cùng tuổi tác hình như cố tìm mọi cách tước đi nhanh nhất những gì còn lại của tuổi thanh xuân.
Hình ảnh một phụ nữ hơi thừa cân, chậm chạp trong suy nghĩ, hành động và rất dễ cáu gắt được hình thành nhanh chóng. Vì vậy, 90% các chị ở vào giai đoạn này đều cố gắng tập trung cải thiện lại vóc dáng, tìm mọi cách “níu kéo” những gì còn lại của thời xuân sắc và ít để ý đến những chuyển biến bên trong.
Tuy nhiên, khi “nội bất ổn” thì “ngoại tất suy”, rất ít chị em hiểu được có những biến chuyển bên trong không thể bỏ qua, không nên xem thường và nếu chỉ cần chú tâm lắng nghe cơ thể mình một chút..., chúng ta sẽ tránh được những hậu quả khó lường.
Tiền mãn kinh là giai đoạn không thể tránh của mọi phụ nữ. Những thay đổi thường thấy và dễ dàng cảm nhận ở giai đoạn này là: hay đau đầu, hoa mắt, chóng mặt, ù tai, thỉnh thoảng có cảm giác bốc hỏa, đôi khi chân tay bị tê, hay mệt mỏi, sức tập trung kém, năng suất làm việc giảm... và thường hay mất ngủ hoặc ngủ rất ít, rất hay bị giật mình thức giấc và khó ngủ lại cho dù đã dùng thuốc an thần.
Với những phụ nữ chỉ ở nhà lo việc nội trợ, lúc này con cái đã trưởng thành, đi xa hoặc ít gần gũi mẹ như trước, quan hệ xã hội bị hạn chế..., từ đó sinh ra bi quan, chán nản và dẫn đến hay mệt mỏi.
Còn những người đã thành danh, quan hệ xã hội rộng cũng không tránh khỏi gặp khó khăn tuy vẫn làm việc, vẫn giữ các chức vụ trọng yếu, nhưng hình như sức làm việc của họ giảm hẳn, tư duy kém và mất tập trung vào một số thời điểm cần thiết, dễ mắc sai lầm trong các quyết định..., chính vì thế dần dần họ cảm thấy lo sợ, căng thẳng...
Một số ít lại có những thay đổi về tính cách: bình thường vốn rất hòa nhã, khoan dung, đại lượng và kiềm chế tốt, nhưng lúc này lại trở nên cáu bẳn bất thường... Có người lại thích giãi bày tâm sự, kể lể những u uất trong lòng, mặc dù trước đây rất ít nói.
Một “uẩn khúc” khác nữa là ngược lại với các bà đang bước vào giai đoạn “khó ở”, các ông xã lại “hồi xuân, sung sức” và có nhiều điều kiện để “kiếm thêm” chỗ sử dụng “kho đạn lưu trữ” nên càng khiến các bà bất an.
Những biến đổi tâm lý theo hướng tiêu cực sẽ tạo ra sự cản trở, ức chế công năng sinh lý của các bộ phận khác trong cơ thể, dẫn đến tiêu hóa không tốt, chán ăn, huyết áp tăng... Thêm vào đó, tính cách, môi trường sống, lối sống năng động hay thụ động và điều kiện giáo dục... luôn là các yếu tố ảnh hưởng đến các triệu chứng trong giai đoạn “bất khả kháng” này.
Đời vẫn vui nếu biết cách qua cầu
Theo thống kê, ngược lại với phụ nữ ở vùng nông thôn rất dễ vượt qua thời kỳ tiền mãn kinh, trong khi ở những phụ nữ có cuộc sống sung túc, điều kiện sống tốt, có địa vị xã hội... lại dễ xuất hiện những trở ngại tâm lý và triệu chứng rối loạn như đã nêu và kéo dài lâu hơn.
Những phụ nữ may mắn không phải chịu sức ép của công việc, gánh nặng gia đình, cũng không tránh khỏi quy luật “lão hóa” của tự nhiên, một số dấu hiệu bắt đầu xuất hiện do sự thay đổi sinh lý và do cơ chế lão hóa của da cùng các bộ phận khác...
Và chị em bắt đầu “cầu cứu” đến sự diệu kỳ của mỹ phẩm, dược phẩm làm đẹp, thuốc giảm ốm để cố gắng giữ lại những gì sắp mất và tìm lại những gì đã mất. Sự cố gắng thái quá đôi khi lại dẫn đến các hiệu ứng ngược, những kết quả tệ hại hơn.
Chính vì vậy, các chị nên “tỉnh táo” khi quyết định sử dụng các loại dược phẩm, mỹ phẩm để làm đẹp, hay áp dụng những phương pháp mới trong giải phẫu thẩm mỹ.
Tốt nhất là nên giữ gìn sức khỏe, tập đều đặn các môn thể dục phù hợp với lứa tuổi, duy trì các mối quan hệ xã hội, giữ thái độ lạc quan, yêu đời để làm chậm sự lão hóa; cố gắng duy trì cuộc sống gia đình hài hòa và xây dựng chế độ sinh hoạt nề nếp, chế độ dinh dưỡng hợp lý, chú ý bảo vệ và chăm sóc da đúng cách...
Ngoài ra, khám phụ khoa định kỳ ở lứa tuổi này là việc cực kỳ quan trọng, trong đó thủ thuật phết tế bào cổ tử cung (làm Pap smear) để phát hiện các yếu tố nguy cơ gây ung thư cổ tử cung là không thể bỏ qua.
Về nguyên tắc, chị em ở tuổi này phải thực hiện Pap smear định kỳ hằng năm trong vòng ba năm liên tiếp.
Nếu các kết quả trong ba năm này đều âm tính (bình thường), thì 2 - 3 năm sau đó mới phải làm lại.
Không nên nghĩ rằng khi đã bước vào tuổi mãn kinh thì không cần làm Pap smear nữa. Thực tế cho thấy, phần lớn phụ nữ bị ung thư cổ tử cung đều ở trong độ tuổi 40 - 55. Nếu “chu kỳ” hằng tháng của bạn có vấn đề (quá nhiều, quá ít, không đều...) trong giai đoạn này, thì nên tham vấn bác sĩ phụ khoa ngay nhằm phát hiện kịp thời bệnh lý ung thư phụ khoa nếu có.
Việc khám phụ khoa định kỳ trong suốt thời kỳ này là đòi hỏi bắt buộc. Đi đôi với khám phụ khoa là khám ngực và chụp nhũ ảnh để có thể phát hiện sớm những bất thường ở vùng ngực nhằm có biện pháp “cưỡng chế” hay “chung sống hòa bình” với các yếu tố nguy cơ...
Cũng thông qua tư vấn của bác sĩ, bạn có thể yên tâm hơn, tự tin hơn và vượt qua thời kỳ này một cách nhanh chóng, dễ dàng hơn. Tạo thói quen kiểm tra sức khỏe định kỳ, giảm stress tối đa bằng thái độ lạc quan, vui sống và duy trì lối sống năng động là liều thuốc tốt nhất cho phụ nữ ở lứa tuổi này.
BS. NGUYỄN THỊ NGỌC ÁNH,
Phòng khám Quốc tế Victoria Healthcare
nguồn Doanh Nhân Sài Gòn